De liefhebbers van Afrikaanse literatuur vormen een wereldwijde familie. In dit blog presenteren we onze favoriete sites die te vinden zijn op internet. Dit wordt een uitdijende lijst met korte recensies en aanraders. Dus mail ons tips of korte bijdragen.
Open Country Mag
(Wim Bossema)
Bij dit Nigeriaanse magazine met website moet je vooral zijn voor de lange verhalen. In elk nummer staat een schrijver in de schijnwerper. De lange profielen over leven en werk, gebaseerd op interviews met de hoofdpersoon, werden geschreven door de jonge oprichter en hoofdredacteur, Otoserieze Obi-Young, die doorgaans alleen de eerste naam gebruikt. Twee profielen liet hij schrijven door zijn protégé en staff writer, studente Paula Willie-Okafor, met de kanttekening dat hij de teksten flink heeft bewerkt. Alle profielen zijn sterk, met veel informatie, veelzeggende details en een stijl van literaire non-fictie. Het lijken bijna korte verhalen. Niet vreemd, want ook in dat genre heeft Otoserieze gepubliceerd.
Open Country Mag, op de prachtige covers afgekort tot OCM, kan pronken met aanbevelingen van Nigeriaans topschrijvers als Bernardine Evaristo ('Essential content, beautiful production. Readers can get inside the literature, and industry insiders can discover new talent') en Chimamanda Ngozi Adichie ('An ambitious new magazine committed to African literature'). Adichie stond in september 2021 op het omslag. De andere auteurs over wie Otoserieze uitgebreide profielen schreef als omslagverhalen: Tsitsi Dangarembga (het eerste nummer uit december 2020), Maaza Mengiste, Teju Cole, en Damon Galgut. Willie-Okafor schreef over Chinela Okparanta en Leila Eboulela.
De hoofdredacteur, de staff writer en een reeks losse medewerkers schrijven ook korte recensies, aankondigingen van literaire evenementen en over de bruisende Nigeriaanse filmwereld van Nollywood. Voor literatuurliefhebbers zijn de, soms verbijsterend lange, lijsten van belang: 'The 60 Notable Books of 2023'. Zestig! Niet meteen moedeloos worden bij de vaststelling dat er maar een paar bekende werken en auteurs bijzitten, maar lekker snuffelen in de korte, duidelijke tekstjes of er wat voor je bijzit. Dezelfde raad voor: 'The Anticipated Books of 2024'. Met foto's van veel verwachte omslagen. Die bekijken is alleen al de moeite waard.
Voor wie wat meer wil voorproeven, biedt OCM geregeld korte voorpublicaties. Af en toe levert een literatuurwetenschapper een essay. Otoserieze en zijn medewerkers zetten zich bovenal in om jonge Nigeriaanse auteurs over het voetlicht te brengen. Kijk daarvoor zeker ook naar het speciale nummer uit 2022: The Next Generation.
African Arguments
(Wim Bossema)
Met 21 titels op de lijst met aan te raden boeken uit 2023 doet de site African Arguments het een stuk rustiger aan. Eerlijk is eerlijk: op de OCM-lijst staan ook poëziebundels, toneelstukken, non-fictie en twee kinderboeken, blijven over dertig romans, waarvan een paar afro-futuristische fantasy. Op de kortere lijst van AA staan heel wat titels die niet bij OCM voorkomen, vooral uit Kenia en Zimbabwe. Samensteller Samira Sawfani heeft haar focus op het oosten en zuiden van Afrika. Dus deze lijst, met korte typeringen, doorspeuren heeft zin.
Een opvallende afwezige is Teju Cole met Tremor (Trilling in de Nederlandse vertaling). Nieuwe boeken van de Nigeriaanse schrijvers Ayobami Adebayo en Chika Unigwe staan dan weer wel bij AA en vreemd genoeg niet bij OCM. Voor beide lijsten is de historische roman van de Soedanese Leila Aboulela, River Spirit, een van de hoogtepunten van 2023.
African Arguments is de site van de Royal African Society in Londen. Er staan veel politieke opiniestukken op. Zo legt de Zuid-Afrikaanse Zukiswa Wanner uit hoe geschokt ze was door de rassenscheiding in Israël en de bezette gebieden en dat ze daarom haar Goethe-penning teruggeeft uit protest tegen de in haar ogen lakse houding van de Duitse regering jegens de Israëlische oorlogsmisdaden in Gaza.
Voor literatuur moet je doorklikken naar de sectie culture. Daar is ook betrekkelijk weinig over boeken en schrijvers te vinden. Een aanrader is de lijst met nieuwe romans die op de een of andere manier fantasierijk over de klimaatverandering gaan. De karige oogst is een beetje vreemd, want de Royal African Society organiseert al jaren Africa Writes, het belangrijkste Afrikaanse literatuurfestival in Europa. Om het jaar in Londen (laatste 29 september tot 1 oktober 2023) en met evenementen in andere steden. Voor het programma en filmpjes van Africa Writes heeft de RAS een aparte site.
Africa is a Country
(Bart Luirink)
ironie uitleggen is een beetje een zwaktebod. Toch vinden de samenstellers van het veelgelezen, in 2009 opgerichte, Africa is a Country het nodig om de naam van het blog te duiden: 'The title of the blog is ironic and is a reaction to old and tired images of “Afrika”. We deliberately challenge and destabilize perceived wisdom about the African continent and its people in Western media.' Als er iets is dat de honderden auteurs van nog veel meer teksten die het blog inmiddels publiceerde delen, is het dit inzicht: wie ‘Afrika’ wegzet als gemeenplaats begrijpt niets van het continent.
Niet dat de teksten allemaal op hetzelfde neerkomen. Het is meer dat een besef van veelzijdigheid eraan ten grondslag ligt. En dat besef opent een deur naar vaak zeer leesbare verhalen uit en over bijna alle Afrikaanse landen en de diaspora, over wetenschap en voetbal, politiek en samenleving, en ook literatuur. In de loop der jaren is het aantal bijdragen dat vertekende beeldvorming en clichés expliciet tot onderwerp heeft wel wat afgenomen. Dat stemt vrolijk want in teveel herhaling schuilt de wijsvinger.
Het door de Zuid-Afrikaanse academicus Sean Jacobs opgerichte blog publiceert bijdragen van 'Africans and non-Africans who share our vision'. Zo kon zich rond het blog een aanzienlijke internationale community vormen, een tendens die aanzet tot diepgaander begrip. Inmiddels heeft Jacobs het hoofdredactionele stokje overgedragen aan William Shoki, die voortbouwt binnen de zo succesvol gebleken kaders, al is de belangstelling voor voetbal misschien nog net iets groter.
De schoonheid van de literaire bijdragen blijft een welkome afwisseling binnen het niet zelden zware academische vertoog. Het blog kan zich erop voorstaan vroege pennenstreken te hebben gepubliceerd van de nu alom gevierde Mohamed Mbougar Sarr, auteur van onder meer De diepst verborgen herinnering van de mens. Ook sprekers van de ZAM Nelson Mandela Lezing als Sisonke Msimang (2019) en Panashe Chigumadzi (2023) horen tot de vaste medewerkers. Zoek op de site ook eens op Mukoma wa Ngugi, Zukiswa Wanner of Boubacar Boris Diop en laat je verrassen door hun al even verbeeldingsvolle vergezichten.
https://opencountrymag.com/the-next-generation-covers-open-country-mag-our-in-depth-special-issue-on-contemporary-african-literature/
